E. W. Said: Διανοούμενοι και εξουσία (Διαλέξεις Reith 1993)

E. W. Said: Διανοούμενοι και εξουσία (Διαλέξεις Reith 1993)

ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

O Edward W. Said, στα συναρπαστικά δοκίμια αυτού του τόμου, τα οποία στηρίζονται στις διαλέξεις Reith που έδωσε για λογαριασμό του BBC το 1993, εξετάζει τη σημασία και το ρόλο του διανοούμενου στη σύγχρονη εποχή. Καθήκον του διανοούμενου, λέει ο συγγραφέας, είναι η έκφραση (η "αναπαράσταση") ενός μηνύματος ή μιας άποψης όχι μόνον ενώπιον αλλά και εκ μέρους ενός κοινού. Επιπλέον, ο διανοούμενος οφείλει να δρα ως "ξένος", από περιθωριακή θέση, ως άνθρωπος που αρνείται να αφομοιωθεί στους κόλπους της εκάστοτε κυβέρνησης και των διαφόρων εταιριών. «Ποια η σχέση των διανοουμένων με τους θεσμούς και τις κοσμικές εξουσίες;» αναρωτιέται ο Έντουαρντ Σάιντ. «Ποιος είναι ο ρόλος τους και τι καθορίζει την στάση τους;» Αυτός, ένας στοχαστής της διασποράς, στρατευμένος στην υπόθεση της ανθρώπινης ελευθερίας, της αλήθειας και της αξιοπρέπειας, πολέμιος της καταπίεσης και της αδικίας, επιχειρεί να δώσει τις απαντήσεις, μιλώντας, πρώτα απ όλα, για τον ίδιο του τον εαυτό, εκθέτοντας τα δικά του κριτήρια και τις δικές του αγωνίες. «Κανένα άλλο στοιχείο δεν παραμορφώνει το δημόσιο πρόσωπο του διανοουμένου, περισσότερο από τη λοξοδρομία, την επιφυλακτική σιωπή, τον πατριωτικό φανφαρονισμό, τη μελοδραματική αναδρομική αποστασία», σημειώνει, για να υπογραμμίσει ρητά: «Αντίθετα μ αυτούς που προωθούν τα ατομικά συμφέροντα, οι διανοούμενοι έχουν την υποχρέωση να θέτουν υπό αμφισβήτηση τον πατριωτικό εθνικισμό, τη συντεχνιακή νοοτροπία και την όποια αίσθηση ανωτερότητας λόγω τάξης, φυλής ή γένους», και αλλού: «Θεωρώ πρωταρχικό καθήκον του διανοουμένου την απελευθέρωση από κάθε είδους πιέσεις. Γι αυτό και τον παρουσιάζω ως εξόριστο, περιθωριακό κι ερασιτέχνη, ως άνθρωπο, που, απέναντι στην εξουσία, μιλά τη γλώσσα της αλήθειας - τη γλώσσα του».

Edward W. Said

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ (Αρχείο PDF, 2.95 MB)